Cursief: citaten uit "De uitvreter" van Nescio.
"Behalve den man,
die de Sarphatistraat de mooiste plek van Europa vond, heb ik nooit een
wonderlijker kerel gekend dan den uitvreter."
Met 8 roeiers, twee minder dan op onze roeitocht over la Petite Saône (19 juli 2011), gingen we op weg naar Den Osse aan de noordkant
van Schouwen-Duiveland. In Stellendam poseerden we eerst nog in een grote hal
voor "Elsa". Dit zeiljacht werd ooit door Huib in de mid-zeventiger jaren
gebouwd in Mozambique. Hij laat de foto's zien van de bouw in de rimboe en van
het haastige vertrek, de vlucht voor de FRELIMO in 1977.
Huib laat ons zijn "Elsa" zien: spannende
avonturen bij de bouw in Mozambique (~1975)
Op de Brouwersdam viel alleen te
"kytesurfen". Rechts voor de kroeg in Zierikzee: 8 Belgen plus 8
Nederlanders, gemiddeld 20 jaar ouder.....
's Middags reden we naar ons logement in Den Osse, waar Chris een
comfortabel huisje bezit. 's Avonds reden we door naar Zierikzee, waar we in
een kroeg 8 Belgische zeilers ontmoetten, die zich "les vrais Marins"
noemen. Ze kwamen uit Maaseik (ten NW van Sittard) en spraken even goed Frans
als Nederlands; om jaloers op te zijn! Van een taalstrijd in België was volgens
hen geen sprake; nou ja, in Brussel een beetje...
"‘Moet u naar Zierikzee?’ vroeg Japi.
‘Dat wil zeggen’, zei Bavink, ‘ik ga vanavond door naar Veere.’
‘Zoo’, zei Japi, ‘is u daar gelogeerd?’
‘Ja, daar ben ik gelogeerd en is u niet die heer uit Amsterdam,
die altijd maar aan de waterkant zit?
- - - - -
En droogjes weg vroeg i, of Japi ook door ging naar Veere. En zoo
kwam 't gesprek op Zierikzee, op Middelburg, op Arnemuiden en al die oorden,
waar ze allebei uit en te na hadden rondgeloopen en gestaan en gezeten. Want
Japi had van z'n leven toch ook nog wel iets anders gedaan dan in Veere aan den
waterkant gezeten."
De volgende dag (6 oktober) reden we naar Veere om in de Grote
Kerk de slinger van Foucault te bezichtigen. Maar.......die hing er niet.
" De wereld was blijven draaien,
draaide precies zooals altijd, zou wel blijven draaien zonder hem. Te sappel had
i zich gemaakt. Hij was nu wijzer. Hij trok er zijn handen van af. Er waren
kooplui genoeg en schrijvers en praters en lui die zich te sappel maakten, meer
dan genoeg."
Maar hoe wist Japi dat het de aarde was die draaide?
De draaiing van de
aarde is zó langzaam dat we deze niet kunnen voelen of voorstellen. Maar met
een hulpmiddel als de slinger van Foucault kunnen we de draaiing zonder
(astronomische) meetinstrumenten zichtbaar maken: de heen-en-weergaande
beweging van de slinger draait langzaam rond om de verticale lijn door haar
ophangpunt.
Deze draaiing is het
gevolg van de draaiing van de aarde om haar as. De draaiende aarde kan de
slinger echter niet mee laten draaien omdat de dunne draad van de slinger
daarvoor te weinig houvast biedt. De slinger blijft daarom in de ruimte in
dezelfde richting slingeren, terwijl de aarde er a.h.w. "onder door
draait".
De toeschouwer, die
op de aarde staat, draait met de aarde mee: op het noordelijk halfrond van west
naar oost, linksom tegen de klok in. Hij ziet dan hoe de slinger rechtsom met
de klok meedraait.
Volgens informatie op de website van Veere hing er in de Grote
Kerk een slinger van Foucault, ontworpen door de kunstenaar Kees Wijker. Maar
de slinger hing er niet. De kunstenaar vonden we tenslotte in Middelburg. In
zijn atelier waren de onderdelen terug te vinden. Hij kon me vele goede
adviezen geven! Het wordt tijd dat we zo'n slinger in de toren van Naarden
ophangen.....
In 2017 missen we Tom
en Emile...
-->
